Đề bài :
Một trong những sáng tác nghệ
thuật đặc sắc của Kim Lân trong
truyện ngắn Vợ nhặt là đã xây
dựng đựơc tình huống truyện
đặc sắc và hấp dẫn. Hãy phân
tích truyện Vợ nhặt để chứng
minh ý kiến trên.
BÀI LÀM
Đọc Vợ nhặt của Kim Lân tôi lại
nhớ đến “Một đám cưới nghèo”
của Nam Cao với những bóng
đen lầm lũi đi trong màn sương
chiều nhập nhoạng. Cái đói, cái
nghèo ấy sao đầy kinh hoàng và
u ám đến thế. Chính cái đói, cái
nghèo đó tạo nên cho Vợ nhặt
một tình huống hết sức độc đáo
và hấp dẫn. Và vì thế, Kim Lân
đã đóng góp một truyện ngắn
vào loại hay nhất trong văn học
Việt Nam hiện đại
Ngay từ tựa đề của tác phẩm
cũng gợi lên sự chua xót, mai
mỉa, một nỗi đau không thể nói
thành lời. “Nhặt vợ”, một hành
động nghe sao đơn giản và dễ
dàng đến như vậy? Điều đó
hoàn toàn trái ngược với quan
niệm của dân gian:
Tậu trâu, lấy vợ, làm nhà
Trong ba việc ấy thật là khó
thay
Vậy mà ở đây Tràng đã nhặt
được vợ hẳn hoi, trong cơn đói
khủng khiếp mà có lẽ “đến năm
2000 con cháu chúng ta vẫn kể
cho nhau nghe để rùng mình”
đang hoành hành. Cái lạ thường,
kì dị của hành động đã tạo nên
một tình huống vô cùng độc
đáo mang ý nghĩa chi phối toàn
bộ tác phẩm.
Đã từ lâu, dân làng cái xóm ngụ
cư này đã quá quen với hình
ảnh vập vạp, thô kệch của Tràng
với cái cười “hềnh hệch” vô hồn
lúc nào cũng nở trên môi, Tràng
nghèo túng, xấu xí hơn cả
những con người tồi tàn, bèo
bọt ở cái xóm làng thì làm gì có
thể lấy được vợ? Thế nhưng
hôm nay, bên cạnh cái lưng to
rộng như lưng gấu của hắn lại
có cả một người đàn bà rón rén
và e thẹn. Điều đó gợi nên sự
kinh ngạc cho cả xóm. Sự tò mò,
xoi mói cứ lan dần theo từng
bước đi của Tràng và người đàn
bà trên con đường xao xác, heo
hút. Mọi người cứ xì xầm bàn
tán “Ai đấy nhỉ ! Hay là người
nhà bà cụ Tứ mới lên?” “Chả
phải, từ ngày còn mồ ma ông cụ
Tứ có thấy họ mạc nào lên thăm
đâu?” thỉnh thoảng lại “rung
rúc” vang lên tiếng cười đầy
ghê rợn như tiếng cú báo hiệu
tai ương và chết chóc vọng mãi
theo đôi uyên ương về cuối
xóm. Mặc cho những lời bàn tán,
Tràng vẫn lầm lũi bước dưới
những gốc gạo sù sì có “bóng
những người đói đi lặng lẽ như
những bóng ma thay cho
khách” và tiếng quạ gào lên thê
thiết từng hồi thay cho pháo
cưới. Câu chuyện chìm trong
nặng nề và sợ hãi, đầy những
cảnh ma quái, đen tối. Cái đói đã
luồn những làn gió chết chóc
mọi nơi. Vậy mà Tràng lại có vợ
“Ôi chao! Biết có nuôi nổi nhau
qua được cái thời này không”
Tình huống Tràng có vợ gây ra
ấn tượng rất mạnh. Cả xóm
ngạc nhiên đã đành, mà ngay cả
bà cụ Tứ, mẹ Tràng cũng rất
ngạc nhiên. Làm sao kể xiết sự
sững sờ của bà khi trông thấy
người đàn bà đứng ở đầu
giường của con mình, lại còn
chào mình bằng u nữa. Bà không
thể nghĩ rằng con mình lại có
vợ, ngay trong cái thời buổi đói
kém này. Bà cứ hấp háy cặp mắt
cho đỡ nhoèn mà càng lúc nó cứ
nhoèn mãi ra.
Tình huống càng bất ngờ đến
hài hước khi chính Tràng cũng
vẫn còn “ngỡ ngàng”. “Ngồi
ngay giữa nhà, đến bây giờ hắn
vẫn còn ngờ ngợ như không
phải. Ra hắn đã có vợ đấy ư?”.
Mọi chuyện xảy ra quá bất ngờ,
dường như chỉ là cơn mơ. Người
đàn bà chỉ gặp mới hai lần lại trở
thành vợ hắn. Mà thật ra, hắn
cũng không có ý định gì với
thị...Thị liều lĩnh đến với hắn chỉ
bằng một câu nói suông. Thị
theo hắn như phó mặc cho số
phận. Cái đói đã đẩy họ đến với
nhau.